Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών αποτελεί μια ηλεκτρονική διαδικασία, χωρίς προσφυγή στα δικαστήρια, μέσω της οποίας δύναται να ρυθμιστούν οφειλές προς θεσμικούς πιστωτές, ήτοι χρηματοδοτικούς φορείς (δηλ. τράπεζες και διαχειριστές δανείων), Δημόσιο (δηλ. ΑΑΔΕ) και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (δηλ. ΕΦΚΑ / ΚΕΑΟ).
Μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, παρέχεται και η δυνατότητα ρύθμισης δανείων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Η ρύθμιση δύναται να προβλέπει:
Α. μερική διαγραφή οφειλών, ως εξής:
- • προς το Δημόσιο: έως 75% επί της βασικής οφειλής, έως 85% επί των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ και έως 95% επί των προστίμων της ΑΑΔΕ
- • προς τις τράπεζες και διαχειριστές δανείων: έως 80% επί της βασικής οφειλής, καθώς και έως 100% επί των τόκων.
Για να επιτευχθεί η μερική διαγραφή χρέους, θα πρέπει να πληρούνται όλοι οι κανόνες και προϋποθέσεις, όπως καθορίζονται από το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, οι σημαντικότεροι εκ των οποίων είναι:
- • να έχει πραγματική οικονομική αδυναμία, τόσο ο οφειλέτης όσο και οι συνοφειλέτες και εγγυητές του
- • η εμπορική αξία της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του να είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής.
Β. Κατόπιν της ενδεχόμενης ανωτέρω μερικής διαγραφής οφειλής, το υπόλοιπο χρέος δύναται να ρυθμιστεί σε ένα μακροχρόνιο πλάνο αποπληρωμής, ως εξής:
- • οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δύναται να ρυθμιστούν σε έως διακόσιες σαράντα (240) δόσεις
- • τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς τις τράπεζες και διαχειριστές δανείων δύναται να ρυθμιστούν σε έως:
α) 420 δόσεις για οφειλές φυσικών προσώπων προς χρηματοδοτικούς φορείς που καλύπτονται ολικώς ή μερικώς από ειδικά προνόμια,
β) 240 δόσεις για τις οφειλές φυσικών προσώπων προς χρηματοδοτικούς φορείς που δεν καλύπτονται από ειδικά προνόμια και για οφειλές νομικών προσώπων προς χρηματοδοτικούς φορείς που καλύπτονται ολικώς ή μερικώς από ειδικά προνόμια,
γ) 180 δόσεις για οφειλές νομικών προσώπων προς χρηματοδοτικούς φορείς που δεν καλύπτονται από ειδικά προνόμια
Γ. Ο Νόμος παρέχει και πρόνοιες στήριξης για τα ευάλωτα νοικοκυριά που ρυθμίζουν τις οφειλές τους και έτσι η πολιτεία παρέχει Κρατική επιδότηση στα δάνεια 1ης κατοικίας για 5 έτη.
Αν ο οφειλέτης χρωστάει σε πολλαπλούς πιστωτές (άνω του ενός) και το 90% του συνολικού χρέους του ανήκει μόνο σε έναν ιδιώτη θεσμικό πιστωτή ή τα συνολικά του χρέη (προς όλους τους θεσμικούς πιστωτές) είναι μικρότερα από 10.000 ευρώ, τότε θα πρέπει να ρυθμίσει τα χρέη του απευθείας με τους πιστωτές του, μέσω άλλων εργαλείων, όπως:
- • Για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο: με αξιοποίηση των πάγιων / έκτακτων ρυθμίσεων της ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ / ΚΕΑΟ αντίστοιχα.
- • Για μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς τράπεζες και διαχειριστές δανείων: με αξιοποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας.
Εφόσον ο οφειλέτης συμμορφώνεται με τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας του Νόμου, τότε θα πρέπει να ακολουθήσει τα ακόλουθα βήματα για την εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών του:
1) Είσοδος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών (ofeiles.gov.gr) και δημιουργία αίτησης (με χρήση κωδικών taxisnet).
2) Πραγματοποίηση άρσης απορρήτου όλων των εμπλεκομένων (δηλ. οφειλέτη, συνοφειλετών και εγγυητών).
3) Άντληση δεδομένων των ανωτέρω εμπλεκομένων και συμπλήρωση στοιχείων που δεν υπάρχουν ήδη ηλεκτρονικά καταχωρημένα.
4) Υποβολή οριστικής αίτησης. Από την οριστική υποβολή της αίτησης και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, επιτυγχάνεται η αναστολή των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως διαταγές πληρωμής, κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και δεσμεύσεις και πλειστηριασμοί στην κινητή και ακίνητη περιουσία του οφειλέτη.
5) Διενέργεια ελέγχου ύπαρξης πλούτου των ανωτέρω εμπλεκομένων από τους θεσμικούς πιστωτές.
6) Παραγωγή μιας αυτοματοποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών, δύο (2) μήνες μετά από την υποβολή της αίτησης, βάσει του ειδικού αλγορίθμου της πλατφόρμας. Ο αλγόριθμος λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες του Νόμου και λαμβάνει υπόψη την αξία της περιουσίας και του διαθέσιμου εισοδήματος, μετά την κάλυψη των εύλογων και ανελαστικών δαπανών, τόσο του οφειλέτη όσο και των συνοφειλετών – εγγυητών του.
7) Επισκόπηση πρότασης ρύθμισης οφειλών από τράπεζες και διαχειριστές δανείων και συμμετοχή σε ηλεκτρονική ψηφοφορία για την αποδοχή ή την απόρριψή της. Οι ιδιώτες θεσμικοί πιστωτές δύναται να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν με αυτή την πρόταση και να προτείνουν μια αντιπρόταση ή να μην ρυθμίσουν καθόλου. Εάν η πλειοψηφία των ιδιωτών θεσμικών πιστωτών ψηφίσει θετικά, τότε η απόφαση αυτή επιβάλλεται σε όλους τους ιδιώτες θεσμικούς πιστωτές. Το Δημόσιο ψηφίζει πάντοτε θετικά και παρέχει πρόταση ρύθμισης οφειλών, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του Νόμου.
8) Αξιολόγηση της ανωτέρω εγκεκριμένης πρότασης ρύθμισης από τον οφειλέτη.
9) Δυνατότητα πραγματοποίησης διαδικασίας διαπραγμάτευσης με τους ιδιώτες θεσμικούς πιστωτές, αξιοποιώντας τις υπηρεσίες ενός πιστοποιημένου διαμεσολαβητή, με σκοπό τη δημιουργία μιας εξατομικευμένης και προσωποποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών (με ενδεχόμενη μερική ρευστοποίηση περιουσίας).
10) Ο οφειλέτης είτε αποδέχεται είτε απορρίπτει την πρόταση ρύθμισης, χωρίς καμία επίπτωση. Εφόσον την αποδεχθεί, τότε υπογράφει τη σχετική σύμβαση / συμφωνία ρύθμισης οφειλών που είναι διαθέσιμη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.